Terörizm, insanlık tarihi kadar eski bir oluşumdur. İlk terör hareketleri, Romalıların bir örgütüne karşı gerçekleştirilen isyanlara dayanmaktadır. Ancak terörizm modern çağda yaygınlaşmış ve gelişmiştir. 20. yüzyılın başlarında, İrlandalılar, Galiçyalılar ve Anarşistler gibi birçok grup terör eylemleri gerçekleştirmiş veya planlamıştır.
11 Eylül 2001 tarihinde gerçekleştirilen saldırılar, terörizmin geldiği noktanın en acımasız örneklerindendir. El Kaide’ye bağlı teröristler, dört yolcu uçağını ele geçirerek, ikisi New York’taki Dünya Ticaret Merkezi’ne çarptı. Diğer bir uçak Pentagon’a çarparak binayı hasara uğrattı. Dördüncü uçak ise, nedeni bugün için bilinmeyen bir hedefe çarpmak üzereyken, yolcuların müdahalesiyle Pensilvanya kırsalında düştü.
Saldırıların ardından dünya genelinde terörizme karşı tüm ülkelerde önlemler alındı. Bir yandan terörle mücadele için yeni yasalar uygulanırken, diğer yandan terörist gruplara karşı askeri operasyonlar düzenlendi. Ancak bu önlemler, terörizmle mücadelenin tamamen sonuç verdiği anlamına gelmemektedir. Terör örgütleri hala varlıklarını sürdürmekte ve her geçen gün yeni taktikler geliştirmektedir.
Terörizmin Tarihi
Terörizm tarihi, insanlık tarihinde var olan bir olgudur. İlk terör örgütleri, Fransız Devrimi döneminde ortaya çıkmıştır ve o dönemde şiddetli bir şekilde faaliyet göstermiştir. Daha sonra, dünya genelinde terör örgütleri oluşmaya başlamış ve 20. yüzyılda günümüzde var olan terörizmin temelini atmıştır. Terörizmin evrimi, örgütlerin amaçlarına ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak değişim gösterirken, günümüzde dünya genelinde terörizm yaygın bir olgu haline gelmiştir. Terörizm, dünya genelinde güvenliği tehdit eden bir problem olarak karşımızdadır.
11 Eylül Saldırıları
11 Eylül 2001 tarihinde gerçekleşen terör saldırıları, tarihteki en büyük saldırılardan biridir. Saldırılar, Al-Qaida örgütü tarafından planlanmış ve gerçekleştirilmiştir. Bu saldırılara hazırlık aşaması oldukça uzundur. Saldırganlar, 4 farklı uçak seçmiştir ve bu uçakların güvenlikten geçirilmesinde birçok açık bulunmuştur. Saldırılar, iki adet kuleye yapılan uçak çarpmaları, Pentagon’a yapılan uçak çarpma saldırısı ve dördüncü uçağın Pensilvanya eyaletinde düşürülmesiyle gerçekleştirilmiştir. Saldırılar sonucu, 2996 kişi hayatını kaybetmiş, 25 bin kişi yaralanmıştır. Saldırıların ardından Amerika, terörizm ile mücadele için birçok adım atmış ve dünya genelinde terörizmle mücadele karşı önlemler artırılmıştır.
Saldırıların Detayları
11 Eylül saldırıları; Amerika’nın New York kentindeki Dünya Ticaret Merkezi’ne (Twin Towers) yönelik iki uçaklı, Pentagon’a yönelik bir uçaklı ve dördüncü bir uçağın Pennsylvania’da düşürülmesiyle gerçekleşti. İki uçak Twin Towers’a çarptıktan sonra, her iki bina da kısa sürede çöktü. Bu saldırıda 2996 kişi hayatını kaybetti, 6000 kişi yaralandı.
Birinci uçak AA 11, Boston Logan Uluslararası Havalimanı’ndan kalktı ve New York’taki kuzey kulesine çarptı. İkinci uçak UA 175, yine Boston Logan’dan kalktı ve Güney Kulesi’ne çarptı. Üçüncü uçak AA 77, Washington Dulles Uluslararası Havalimanı’ndan kalktı ve Pentagon’a çarptı. Dördüncü uçak UA 93 ise, yolcuların isyan etmesi sonucu Pensilvanya’da zemine düşürüldü.
Kaçakçılıkla mücadele için 1970’lerde kurulan TSA (Transportation Security Administration- Taşımacılık Güvenliği Dairesi), saldırıların ardından ABD Kongresi tarafından kuruldu. TSA tarafından belirlenen güvenlik protokolleri uyarınca, sadece sosyal güvenlik numarasına sahip yolcular check-in yaptırabilecekti. Ancak 2001’in sonunda, koruyucu sigorta şirketleri, yolcuların pasaportlarını kullanarak check-in yapmalarını gerektiren bir karar verecekleri zamana kadar, bu uygulama devam edecekti.
Saldırganlar
11 Eylül saldırılarını gerçekleştiren teröristler, 19 kişilik bir grup oluşturuyordu. Bu saldırıyı gerçekleştiren örgütler arasında El-Kaide liderliğindeki eğitilmiş militanlar yer alıyordu. Saldırıları düzenleyenler arasında Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri kökenli kişiler vardı. Saldırganlar, yasadışı olmayan şekilde ülkeleri ziyaret etmek için turist veya öğrenci olarak giriş yaptı. Saldırıyı yapan teröristlerin hepsi erkek ve hemen hemen hepsi gençlerdi. Teröristlerin çoğu lise mezunudur ve çoğu İngilizce bilmektedir. Ayrıca, teröristlerin çoğunluğu, saldırı hazırlığı sırasında radikal İslamcıların propagandasına maruz kalmışlardır.
Mağdurlar ve Kurtulanlar
11 Eylül saldırıları, binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. Saldırılarda, Dünya Ticaret Merkezi’nde çalışan 2,606 kişi öldü. Pentagonda 125 kişi hayatını kaybetti ve United Airlines’ın 93 sefer sayılı uçuşu da Pennsylvania’da düştü, 246 kişi öldü. Saldırı sonucu yaralananlar arasında binlerce kişi vardı ve birçokları hala tedavi görmekte. Raporlara göre, saldırılarda 19 kişi uçak kaçırarak canlı bomba görevi yaptı ve 246 kişi uçakta öldü. Saldırılarda hayatını kaybedenler ve yaralananların sayısı, Amerikan tarihinin en büyük terörist saldırısı olarak anılmaya devam ediyor.
Kurtulanlar, saldırılardan sonra büyük bir şok yaşadılar. Saldırıya tanıklık edenler ve hayatını kaybedenlerin aileleri, acılarını yıllarca hissedeceklerdir. Kurtulanların birçoğu saldırıların travmatik etkileriyle savaşmak zorunda kaldı ve birçokları hala tedavi görüyor. Kurtulanların sayısı 11 Eylül’de 20,000 civarındaydı. Bazıları binadan kaçarken yaralandı, bazıları ise kahramanca çalışanların sayesinde hayatta kalmayı başardı.
| İsim | Meslek |
|---|---|
| Lisa Beamer | Yazar |
| Tom Burnett | İş adamı |
| Mark Bingham | Rugby oyuncusu |
| Barbara Olson | Gazeteci |
Hayatını kaybedenler arasında birçok ünlü isim de vardı. Dünya Ticaret Merkezi’nde çalışan Cantor Fitzgerald firmasının CEO’su Howard Lutnick, kardeş ve meslektaşlarına yardım etmek için birinci katta kalmayı tercih etti ve hayatını kaybetti. Moda endüstrisinin ikonik isimlerinden Ruth McCourt ve kızı Heather, United Airlines’ın 175 sefer sayılı uçuşuyla birlikte hayatını kaybetti. Saldırıda dünyanın her yerinde insanların hayatı etkilendi ve hayatını kaybedenler arasında birçok masum insan vardı.
Sonrasındaki Gelişmeler
11 Eylül saldırıları sonrasında Amerika, terörle mücadelede daha sıkı önlemler almak için birçok adım attı. Yıllar boyunca, ülke içinde daha fazla güvenlik açığı giderilerek, güvenlik taramaları artırıldı ve istihbarat toplama faaliyetleri arttı. Bununla birlikte, diğer ülkelerdeki terörizmle mücadele stratejileri de gelişti. Birçok ülke, terörizmle mücadele etmek için ayrı bir bütçe ayırdı ve uluslararası işbirliği güçlendirildi. Ancak, terörizm hala dünyanın birçok bölgesinde devam ediyor. Çeşitli terör örgütleri tarafından gerçekleştirilen saldırılar, sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden oluyor. Bu nedenle, ülkelerin terörizmle mücadele stratejileri her zaman güncel ve etkili olmalıdır.
Terörizmin Şu Ankı Durumu
Dünya genelindeki terör örgütleri, saldırılarını gerçekleştirmek için çeşitli taktikler kullanmaktadır. Özellikle intihar saldırıları son yıllarda sıklıkla gerçekleştirilmektedir. Gelişen teknoloji, teröristlerin kullanabileceği araçları da arttırmaktadır. Bu nedenle terörle mücadelede teknolojik altyapının kullanımı oldukça önemlidir.
Ülkelerin terörle mücadele stratejileri de farklılık göstermektedir. Bazı ülkeler terörist örgütlere karşı sert önlemler alırken, bazıları ise müzakereler yoluyla çözüm aramaktadır. Ancak terörizmle mücadele etmek için tüm ülkelerin bir araya gelerek ortak hareket etmesi gerekmektedir. Uluslararası işbirlikleri, terörizmle mücadelede önemli bir etkendir.
Dünya genelindeki terör örgütleri arasında en çok bilinenler arasında IŞİD, el-Kaide ve Boko Haram yer almaktadır. Bu örgütler, farklı taktikler kullanarak saldırılarını gerçekleştirmektedirler. Özellikle IŞİD’in son yıllarda yaptığı saldırılar oldukça büyük yankı uyandırmıştır.
Terörizmle mücadelede ülkelerin aldığı önlemler ve müttefiklikler önemli olsa da, eğitimli insan kaynağı ve sosyal hizmetlerin de önemi büyüktür. Bu kaynaklar, radikalleşmenin önüne geçmenin yanı sıra, saldırıların ardından mağdur olan insanlara da yardım ederler.
Uluslararası İşbirlikleri
Terörizmle mücadelede uluslararası işbirlikleri son derece önemlidir. Güçlü bir terörle mücadele stratejisi, birçok ülkenin birlikte çalışması gerektiğini belirtiyor. Uluslararası işbirlikleri, ülkelerin istihbarat teşkilatları ve güvenlik birimleri arasındaki bilgi paylaşımını hızlandırır. Bu, terörist grupların faaliyetleri hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olur ve onların faaliyetlerini engeller. Aynı zamanda, birçok ülkenin terör örgütlerine yardım ettiği bilinmektedir. Bu işbirlikleri önlenerek, terör örgütlerinin daha az destek alması sağlanabilir. Uluslararası işbirlikleri ile birlikte, her ülkenin terörizmle mücadele stratejileri güçlendirilerek, dünya genelinde terörizm azaltılabilir.
Yeni Tehditler ve Çözüm Önerileri
Terörizmle mücadelede her zaman yeni riskler ortaya çıkabilir. Son yıllarda, siber saldırılar ve özellikle sosyal medyada propaganda yapmak gibi yeni taktikler terörist gruplar tarafından kullanılmaktadır. Bu nedenle, siber güvenlik ve daha iyi bir sosyal medya yönetimi, terörizmle mücadelede önemli bir rol oynamaktadır.
Bunun yanı sıra, terörizmle mücadelede devletler arasında işbirliği de büyük önem taşımaktadır. Bu işbirliği sayesinde bir ülke terörle mücadelede yetersiz kalırsa diğer ülkelerin desteği ile üstesinden gelebilir.
Diğer bir önemli çözüm önerisi, teröristlere yönelik etkili bir rehabilitasyon programının uygulanmasıdır. Terörizme katılan kişilere uygun bir psikolojik yardım ve iş imkanları sağlanarak, topluma yeniden kazandırılmaları hedeflenir.
Bunların dışında, terör örgütlerinin finansman kaynaklarına yönelik çalışmalar da önemlidir. Bu konuda uluslararası işbirliği ile terörün finans kaynakları kurutulabilir.
